Meebewegen hoeft geen drama te zijn
door Carolien Croon, directeur Bijbels Museum
De honden van Mehdi Mashayekhi en zijn vriend, hondentrainer Willem Hendriksen, zitten in de bench in de auto. Dat is maar goed ook, we zijn met z’n zessen, en het past allemaal nét in het atelier van Mehdi. Het is opgeruimd en de tafel is gedekt met thee en allerlei zoetigheden. De torso’s van Mehdi staan mooi gepresenteerd. Platen hout en andere materialen die zich achter de torso’s bevinden, zijn keurig afgedekt met doeken. Het is een rijke mini-tentoonstelling, waaruit wij onze keuze kunnen maken.
Ik ben samen met mededirecteur Joanna van Dorp, Danique Donia Nota de tentoonstellingsproducent en tentoonstellingsontwerper Theo Tienhooven gekomen. We willen het werk van Medhi van dichtbij zien, meer van de kunstenaar horen over zijn werk en een selectie maken van vijf torso’s voor de tentoonstelling EXODUS. Voor ontwerper Theo is het daarnaast belangrijk om afspraken te maken over hoe de torso’s worden bevestigd. Kunnen ze bijvoorbeeld hangen in de tentoonstelling, zodat ze vrij in de ruimte zweven en bezoekers er omheen kunnen lopen en ze op ooghoogte kunnen bekijken? Dat lijkt Theo een mooi transparant beeld. En ja, dat blijkt te kunnen.
Aan de slag met hout
Mehdi maakt kleding van hout, van multiplex. Hij maakt in een CAD-programma een ontwerp, dat het Textiellab van het Textielmuseum in Tilburg voor hem in de juiste vorm snijdt met een laserapparaat. Binnenkort kan Mehdi dat laseren zelf, hij investeerde in een eigen apparaat. Er liggen in zijn atelier wat restjes en proefjes van gelaserd hout, waarop donkere sporen van de laserlassen te zien zijn. Als het hout geverfd wordt, blijven de kleurverschillen zichtbaar. Mehdi biedt aan zo’n stukje mee te geven voor de rondleiders in Buitenplaats Doornburgh, zodat zij bezoekers kunnen laten voelen aan het materiaal. Want de objecten zelf mogen niet worden aangeraakt.
Mehdi Mashayekhi exposeerde al veel, maar nog niet eerder in een museum. Dat was wel een grote wens van Mehdi, die is opgeleid als scheikundige in Teheran (Iran), en later als ontwerper/vormgever aan de kunstacademie ArtEz in Arnhem. Soms – zoals bij ons – is het verhaal achter zijn werk belangrijk. In andere gevallen – zoals bij de Dutch Design Week en recent ook in München – gaat het om het materiaal: hout als basis voor kleding. Dat is een unicum.
Een onveranderde kern
We bekijken alle torso’s en kiezen er vijf uit die samen één verhaal vertellen. Ze tonen een ontwikkeling. In de torso’s zien we dat Mehdi zich steeds vrijer ontwikkelt: van een ‘draagbaar jasje’ in rood, wit en blauw als eerste object, naar een niet draagbaar ‘jasje op zijn kop’. Door de kleur rood van het laatste object, noemt hij dit zelf ‘de kreeft’. In dit object zijn veel ronde vormen te zien, die terug te voeren zijn op patronen uit Mehdi’s Perzische cultuur. Het object heeft geen functie meer als kledingstuk, zoals de andere vier die we tonen. ‘Deze knalrode kleur vond ik vroeger altijd te heftig. Nu kan ik dat aan. Ik ben er blij mee’ aldus Mehdi.
Het werk van Mehdi gaat over het meebewegen dat nodig is als je in een totaal nieuwe cultuur gaat leven. Je moet assimileren om mee te kunnen in de nieuwe samenleving, je moet de taal leren spreken, de gewoontes leren kennen. Het gaat ook over dat jouw basis of kern – het hout – daarbij uiteindelijk onveranderd blijft.
Prachtig werk waarin identiteit centraal staat, en dat uitstraalt dat meebewegen geen drama hoeft te zijn. Integendeel, die rode kreeft op zijn kop lijkt een verrijking ten opzichte van het veel keuriger strakke torso in onze driekleur, waarmee het verhaal van Mehdi begon.
Wil je het werk van Mehdi Mashayekhi in het echt zien? Bestel nu je ticket en kom naar de tentoonstelling EXODUS in Buitenplaats Doornburgh. Je bent welkom t/m 24 september 2023!