Een pad door de zee door Josefien Alkema
Over het werk
231 x 126 cm
Houtskool, potlood en inkt op papier
2022
In het verhaal van Exodus ontvlucht een onderdrukt volk de slavernij. Het ontsnapt via een pad dat in de zee ontstaat. Kunstenaar Josefien Alkema vroeg zich af: wat als er nu een pad zou zijn door de Middellandse Zee om over te vluchten? Een open verbinding tussen Europa en Afrika, waarin mensen vrij kunnen bewegen. Zou dit een chaos geven of een nieuw evenwicht? Een nieuw evenwicht tussen vrijheid en grenzen, liefde en wetten. Is het mogelijk een pad te maken dat begaanbaar is, een weg naar vrijheid en veiligheid? Een pad beschermd door de muren van het vluchtelingenverdrag, de grondwet en medemenselijkheid? Is het mogelijk een veilige plek te bereiken, een grens, zonder te worden teruggeduwd of opgesloten in niemandsland, opgejaagd en ontmenselijkt. Alkema maakte een zee van woorden: teksten overgeschreven van wetten, mensenrechtenverdragen, vluchtelingenverdragen, Europese regels,
artikelen etc.
In het herhalende en met nadruk schrijven, komt bij de kunstenaar een woede en wanhoop naar boven over de gang van zaken in de situatie rond de opvang van asielzoekers. Ze kreeg de neiging om steeds donkerder en harder te krassen. Ze kon zich beheersen omdat de teksten allemaal een redelijk karakter hebben. De eenvormigheid van het handschrift vormt ook een brei van woorden, een kalme, deinende massa. Er is geen begin en geen eind, de eindeloze stroom van tekst is ongrijpbaar en vormloos. De diepte ervan blijkt pas bij beter kijken. Mensen verdrinken letterlijk in een zee. En figuurlijk in tijd en papierwerk.
Dit raakte de kunstenaar vooral tijdens het tekenen: er zijn duidelijke afspraken over mensenrechten en verdragen over hoe met vluchtelingen en asielverzoeken om te gaan. Overheden overtreden de wet, zoeken de randen ervan op en schenden deze mensenrechten.
Over de maker
Voor Josefien Alkema is de ervaring met de natuur een mystieke ervaring; het gevoel opgenomen te zijn in iets groters en dat dit iets te zeggen heeft.
Een diepere laag van de zichtbare werkelijkheid; alledaagse dingen kun je met andere ogen bekijken. Een beeld kan het onzichtbare met zichtbare verbinden, het moment met de oneindigheid.
In haar werk laat zij iets zien van deze manier van leven en kijken. Dit maakt dat het werk verstild is, of juist de dynamiek laat zien die je in de natuur ziet in groei, wind en licht. Alkema werkt van waarneming naar abstractie, er blijft een associatie met de landschappelijke ruimte, de figuratie verdwijnt en de nadruk komt op structuren, ritme en compositie.
Josefien Alkema gebruikt verschillende tekentechnieken en -materialen; houtskool, krijt, inkt en potlood. Daarnaast maakt zij collages en papiersculpturen van haar eigen oude tekeningen.
Josefien Alkema had in 2022 veel tentoonstellingen. Onder andere een solo Dagdelen in het Museum Klooster ter Apel, Open Stal, kunstroute, Oldeberkoop, Like Art Event, interactief kunstproject, Groningen, Wereldkapel, interactief kunstproject, Graceland Festival, Zeewolde en Feest van de Geest, landelijke kunstroute.
Groepsexposities in 2022 bij Galerie Alta Bosca, Gorredijk, Raakvlak, Galerie Paterswolde, De Lawei, Drachten en Kunsthof, Appingedam.
Een pad door de zee is de inzending van Josefien Alkema voor de Open Call EXODUS van Bijbels Museum en Buitenplaats Doornburgh.
