Piëta door Joyce Overheul
Over het werk
Organza, zijde, fluweel, glaskralen, kristal, katoengaren
190 x 270 cm
2022
Joyce Overheul – opgegroeid in een religieuze omgeving waar gelijkheid tussen man en vrouw niet vanzelfsprekend was – maakt contrastrijk werk: ze combineert ambachtelijke technieken met politiek beladen onderwerpen, harde inhoud met zacht materiaal.
Haar wandkleed verhaalt over Adam, Eva en de Erfzonde in relatie tot de hedendaagse maatschappij. In het Paradijs verleidde de duivel, vermomd als slang Eva om te eten van de verboden appel. Vervolgens verleidde Eva Adam, met als gevolg dat beiden uit het Paradijs zijn verbannen.
Dit verhaal heeft ervoor gezorgd gehad dat vrouwen eeuwenlang als listig, verleidelijk en als niet te vertrouwen zijn bestempeld. Eva was de schuldige. Adam kon er niets aan doen, hij werd verleid. Dit zien we anno nu terug in hoe er met vrouwen wordt omgegaan als zij wangedrag aankaarten of zich ertegen verweren: Ben je lastiggevallen? Was je rokje niet te kort? Je zal er zelf wel om gevraagd hebben.
Overheul heeft een Piëta gemaakt van de Zondeval, die de uittocht uit het Paradijs markeert. We zien het Hof van Eden, het linker paneel van het schilderij de Tuin der Lusten van Jheronimus Bosch (ca 1503-1515). Alle elementen uit het schilderij zijn opnieuw gerangschikt. Nu staan Eva en Adam op de voorgrond. De slang zit in de naastgelegen boom en kijkt toe. De rollen lijken hier omgedraaid: heeft Eva Adam hier al verleid, is hij hier slachtoffer geworden van haar? Of zijn we eigenlijk allemaal direct en indirect slachtoffer van dit verhaal uit één van de grote wereldreligies? Is dit verhaal bepalend geweest voor rolverdelingen in onze huidige maatschappij?
Over de maker
Joyce Overheul (1989) studeerde Fine Art aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en behaalde later haar master in Artistic Research in 2012 aan de MaHKU. Haar kunstenaarspraktijk focust zich voornamelijk op het gebruik van textiel, fotografie en zo nu en dan performance en video. De thematiek van haar werk draait vaak om gelijkheid, gendernormen, emancipatie, feminisme en vrouwenrechten.
“Mijn werken draaien vaak om onderwerpen als gelijkheid, emancipatie, vrouwenrechten en feminisme. Mijn kunst raakt zowel hedendaagse als historische onderwerpen aan. Ik maak kunst met technieken uit het verleden over situaties uit het heden. De technieken en media die ik gebruik voor mijn kunst zijn vaak erg arbeidsintensief, zoals het maken van met de hand genaaide wandkleden of het weven met kralen.
Ik werk vaak met textiel en fotografie, maar ik beperk me niet bij voorbaat tot deze twee media. In het ontwikkelingsproces van nieuw werk neem ik elk mogelijk materiaal in ogenschouw om te kijken wat het beste bij de thematiek en inhoud van het nieuwe werk past. Wat ik fijn vind aan textiel en handwerk is dat er een interessante historische link is. Met elke steek die je naait verbind je het heden met het verleden. Ik verpak politieke statements en boodschappen in zachte lagen van fluweel, organza en andere stoffen. Door het gebruik van deze materialen worden mensen verleid tot dichterbij komen en de werken goed in zich op te nemen. Ondanks het feit dat de werken doordrenkt zijn van politieke inhoud, schrikken ze de kijker niet af door hun onschadelijke uiterlijk.”
Overheul exposeerde o.a. in 2022: More & Meer, Museum More, Gorssel; 2021 Let’s Get Political en Van Wie Is de Wereld? in Museum de Fundatie, Zwolle; 2019 Meesterlijke Vrouwen, Stedelijk Museum Schiedam; 2017-2018 De Kunst van Lezen, Museum Meermanno / Huis van het Boek, Den Haag; 2017 Nasty Women Edition México, Museo Memoria y Tolerancia, Mexico City. Verschillende galleries toonden haar werk, o.a.: 2022 Flexibel, Galerie Franzis Engels, Amsterdam; 2021 Let’s get political, the activist within bij Studio Seine, Rotterdam (ook gast curator), HENK at Logman Gallery, Utrecht, Tijdsbeeld II in PLAYroom, Zaandam.
Piëta is de inzending van Joyce Overheul voor de Open Call EXODUS van Bijbels Museum en Buitenplaats Doornburgh.
